ในโรงสีข้าวทุกแห่ง “แรงดันลม” เปรียบเสมือนหัวใจของระบบ หากแรงดันไม่คงที่หรืออ่อนลงแม้เพียงเล็กน้อย อาจส่งผลให้สายการผลิตสะดุด วาล์วไม่ทำงาน เครื่องจักรคัดแยกข้าวผิดพลาด หรือกระทั่งหยุดการผลิตทั้งไลน์แบบไม่ทันตั้งตัว
บทความนี้จะพาคุณไปเรียนรู้วิธีตรวจสอบแรงดันปั๊มลมสำหรับโรงสีข้าว ทั้งแบบพื้นฐานที่ช่างทุกคนควรรู้ ไปจนถึงเทคนิควิเคราะห์ปัญหาเชิงลึก ที่จะช่วยให้คุณสามารถดูแลเครื่องปั๊มลมได้แบบมืออาชีพ และลดความเสี่ยงในการสูญเสียรายได้จากการผลิตที่สะดุด
แรงดันลมคืออะไร สำคัญกับโรงสีอย่างไร
แรงดันลม (Air Pressure) คือพลังงานที่เกิดจากลมอัดซึ่งถูกเก็บในถังลม และส่งต่อไปยังเครื่องจักร เช่น วาล์วลม, เครื่องแพ็ค, หัวเป่าลม, เครื่องคัดข้าว หรือระบบออโต้เมชันต่าง ๆ
หากแรงดันตกต่ำลง จะทำให้:
- วาล์วไม่ทำงาน หรือเปิด-ปิดผิดจังหวะ
- หัวเป่าลมเป่าเบา ไม่พอใช้งาน
- เครื่องคัดข้าว หรือเครื่องบรรจุรวน
- ระบบออโต้เกิด Error ต้อง Reset เครื่องบ่อย ๆ
- ปั๊มลมต้องทำงานบ่อยขึ้น กินไฟมากขึ้น และสึกหรอเร็ว
ค่าแรงดันลมมาตรฐานที่ควรมีในโรงสีข้าว
- แรงดันขณะโหลด (Loading): 7.5 – 8.5 บาร์
- แรงดันขณะหยุดโหลด (Unloading): 8.5 – 9.5 บาร์
- ค่าแรงดันที่ควรส่งถึงปลายทาง: 6.5 – 7.5 บาร์
หากแรงดันปลายทางต่ำกว่า 6 บาร์ ควรตรวจสอบทันที เพราะจะเริ่มมีผลต่อการทำงานของเครื่องจักร
วิธีตรวจสอบแรงดันปั๊มลมด้วยตัวเอง
1. ตรวจจากเกจแรงดัน (Pressure Gauge)
- ตรวจดูเกจที่ติดอยู่บนปั๊มลมหรือถังลม
- เปรียบเทียบค่าตอนโหลด และตอน Unload ว่าอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานหรือไม่
2. ตรวจแรงดันปลายสาย (จุดใช้งาน)
- ใช้เกจแรงดันพกพา หรือ Regulator ที่มีเกจในตัว
- วัดแรงดันที่เครื่องจักรปลายสาย ว่ายังได้ค่า 6.5 – 7.5 บาร์หรือไม่
3. ฟังเสียงทำงานของปั๊มลม
- หากเครื่องทำงานบ่อยเกินไป หรือทำงานนานผิดปกติ แสดงว่ามีลมรั่ว หรือแรงดันไม่ถึงจุดตัด
4. ใช้ระบบหน้าจอ Digital (ถ้ามี)
- ปั๊มลมรุ่นใหม่ ๆ มักมีหน้าจอแสดงแรงดันแบบดิจิทัล ให้ตรวจเช็กได้ง่ายและแม่นยำ
5. ใช้เครื่องตรวจลมรั่วแบบ Ultrasonic
- เครื่องนี้จะตรวจหาจุดลมรั่วที่ตามองไม่เห็น เช่น รอยต่อ, ซีล, ข้อต่อ, ท่อ PE
- ลดการสูญเสียลม และแรงดันตกได้มาก
ปัญหาที่ทำให้แรงดันปั๊มลมตกในโรงสี
- กรองอากาศตัน → ลมเข้าเครื่องได้น้อย แรงดันตก
- กรองแยกน้ำมันตัน (Oil Separator) → แรงดันสะสมสูงแต่ปล่อยลมไม่ทัน
- ท่อลมรั่ว / ซีลรั่ว / ข้อต่อหลวม → ลมไหลออกกลางทาง
- วาล์ว Minimum Pressure เสีย → แรงดันสะดุด สะสมไม่ได้
- หัวปั๊มสึกหรอ / ลมรั่วในตัวเครื่อง → แรงดันขึ้นช้า หรือไม่ขึ้นเลย
- มีน้ำหรือน้ำมันปนในลมมากเกินไป → ทำให้ลมหนัก ส่งแรงดันไม่ได้
แนวทางแก้ไขแรงดันตกแบบมืออาชีพ
- เปลี่ยนกรองอากาศ, Oil Filter, Separator ตามรอบ
- ตรวจหาลมรั่วทุกเดือน (ใช้สบู่ผสมกับน้ำฉีดตามข้อต่อดูฟอง)
- ใช้ท่อลมคุณภาพดี เช่น ท่อทองแดง หรือท่อ HDPE แบบหนา
- เซอร์วิสวาล์วต่าง ๆ ทุก 4,000 ชั่วโมง
- เช็กแรงดันทุกจุดด้วยเกจเทียบเคียง (ไม่ใช้แค่เกจหน้าปั๊ม)
- ใช้ถังพักลมสำรองเพิ่ม หากระบบมีการใช้ลมมาก
SSP COMPRESSOR PART มีอะไหล่และบริการรองรับ
หากคุณพบว่าแรงดันตกบ่อย หรือไม่สามารถวิเคราะห์สาเหตุได้ ทางเรา SSP COMPRESSOR PARTS มีอะไหล่ปั๊มลมและบริการเซอร์วิสครบชุด
- กรองอากาศ, กรองน้ำมัน, Separator คุณภาพ OEM
- ชุด Service Kits เปลี่ยนเฉพาะจุดคุ้มค่า
- เกจวัดแรงดัน, วาล์วทุกชนิด, Sensor สำหรับควบคุมแรงดัน
- ทีมช่างวิเคราะห์ระบบลม และแนะนำจุดที่ควรปรับปรุง
- จัดส่งอะไหล่ไวใน 24 ชั่วโมง
สรุป
การตรวจสอบแรงดันปั๊มลมไม่ใช่เรื่องของช่างเทคนิคเท่านั้น แต่ผู้จัดการโรงสี เจ้าของ หรือแม้แต่หัวหน้าสายการผลิตก็ควรเรียนรู้พื้นฐานนี้ไว้ เพราะหากแรงดันตกเมื่อไหร่ ปัญหาอื่น ๆ จะตามมาทันที ไม่ว่าจะเป็นการหยุดผลิต เสียลูกค้า หรือซ่อมใหญ่ที่ใช้งบไม่จำเป็น
หมั่นเช็กแรงดันประจำ ใช้เกจให้เป็น ตรวจหาจุดรั่ว และวางแผนบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ คุณจะสามารถรักษาระบบลมของโรงสีให้นิ่ง เสถียร และพร้อมทำงานทุกวันได้อย่างไร้ปัญหา